Phụ nữ bên trong độ tuổi từ 20 – 60 sẽ dễ bị sỏi mật hơn so với nam giới. Có 2 – 4% người mang thai bị sỏi mật được phát hiện qua siêu âm. Vẫn còn nhiều bệnh túi mật khi có thai mà phụ nữ có thai cần chú ý.
có thai là khoảng thời gian cơ thể người mẹ có nhiều biến đổi & nhạy cảm nhất. Thời kì mang thai còn có thể gây nên một số tác động lên sỏi mật. Đầu tiên hãy cùng
xét nghiệm tổng quát happiny tìm hiểu 1 số thông tin về túi mật nhé.
Túi mật là gì?
Túi mật là một cơ quan nhỏ nằm bên dưới gan, chứa mật dư thừa từ gan. Khi thức ăn đi vào dạ dày, túi mật giải phóng mật vào ruột non để tiêu hóa mỡ.
Nếu bạn có bất thường gì ở túi mật, bác sĩ sẽ cắt bỏ túi mật đi bằng phẫu thuật. Túi mật không phải là cơ quan thiết yếu của cơ thể nên cơ thể bạn sẽ quen dần với việc thiếu đi túi mật. Thời kỳ mang thai là lúc túi mật dễ bị tổn thương hơn do nhiều yếu tố ảnh hưởng.
những bệnh túi mật khi có bầu phụ nữ mang thai thường gặp
Khi mang thai, túi mật rất dễ gặp một số vấn đề sau:
một. Sỏi mật
Nếu không có đủ muối mật, quá nhiều cholesterol hoặc túi mật không hoạt động hiệu quả, các viên sỏi cứng hay gọi là sỏi mật sẽ hình thành. Sỏi mật là 1 bệnh khá phổ biến bên trong thời kì mang thai do hormone progesterone được tạo ra bên trong quá trình có bầu làm các mô cơ trong cơ thể thư giãn hơn. Điều này làm quá trình tiết mật chậm lại & dễ hình thành sỏi mật cũng như gây nên viêm túi mật.
Triệu chứng
Khi bạn bị sỏi mật bên trong thai kỳ, bạn có thể có triệu chứng sau bên trong khoảng một giờ ăn bữa ăn nhiều mỡ:
- Buồn nôn
- Vàng da
- Đau dữ dội ở tụt sườn phải hay giữa bụng. Bạn có thể thấy đau, co thắt, âm ỉ hay đau nhói.
Khi thấy các cơn đau dai dẳng ở bụng, bạn hãy đi bác sĩ để kiểm tra xem mình có bị sỏi mật không nhé.
2. Ứ mật thời kỳ mang thai
1 trong các bệnh túi mật khi có bầu là ứ mật thai kỳ vì cơ thể gây ra nhiều estrogen hơn. Sự gia tăng của hormone này có thể làm tăng nồng độ cholesterol trong mật, giảm sự co bóp của túi mật hay sẽ dẫn đến ứ mật. Tình trạng này có thể gây nên nhiều biến chứng như phân bên trong nước ối, sinh non hay thai lưu.
Triệu chứng
- mẩn ngứa nhiều
- Nước tiểu sẫm màu
- Vàng da, vàng mắt
- bứt rứt
- Trầm cảm
- Chán ăn
Ứ mật khó nhận biết vì những triệu chứng của bệnh này rất phổ biến bên trong kỳ mang bầu. Vì thế, nếu nghi ngờ, bạn nên đi khám chữa ngay để được điều trị kịp thời.
ba. Cơn đau quặn gan
Cơn đau quặn gan xảy ra khi ống dẫn mật bị tắc nghẽn. Khi mật không thể tiết ra do sỏi, túi mật sẽ bị viêm, nhiễm trùng và việc tiêu hóa mỡ bên trong ruột non cũng khó khăn hơn.
nipt là gì ?Triệu chứng
các ảnh hưởng trên sẽ tạo nên đau nhói ở bụng trên và sau lưng, kéo dài bên trong khoảng vài phút đến vài giờ. Bạn có thể buồn nôn & nôn ói.
4. Bùn túi mật
Bùn túi mật sẽ xảy ra khi túi mật chứa quá nhiều cholesterol mà không có đủ mật. Mật tương tự như xà phòng giúp nhũ tương hóa & giúp mỡ được hấp thu tại ruột non. Nếu không có đủ mật, chất béo sẽ trở thành bùn cặn, được gọi là bùn túi mật hay cặn túi mật.
bên trong một vài trường hợp, bùn dày hơn và hình thành sỏi túi mật. Cũng có trường hợp bùn sẽ tự biến mất nhưng nếu bùn không tự mất, bác sĩ sẽ kê thuốc hay phẫu thuật để khám.
Thời điểm bạn cần đến gặp bác sĩ
trong một vài trường hợp, bạn sẽ hình thành sỏi mật mà không biết & sỏi cũng không tạo tác động đến chức năng của túi mật. Nếu tồn tại bên trong thời gian dài, chúng sẽ tạo tắc nghẽn ống dẫn mật và gây nên tổn thương túi mật. Bạn cần đi khám chữa hay nhập viện ngay nếu gặp các triệu chứng sau:
- Sốt nhẹ hay ớn lạnh
- Tiểu sẫm màu
- Phân bạc màu
- Vàng da
- Đau bụng trên rốn kéo dài bên trong 5 giờ
- Đau dưới vai phải
- Đau sau lưng giữa xương bả vai
- Buồn nôn & nôn
- Chướng bụng
- Ẳn không tiêu chất mỡ
- Ợ hơi hay khó tiêu
- Đau khi hít thở sâu
các triệu chứng trên khá phổ biến trong 3 tháng cuối thời kì mang thai hay sau khi sinh. Nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh túi mật, triệu chứng có thể xuất hiện sớm hơn. Bạn nên cẩn thận và đi khám chữa ngay nếu triệu chứng không giảm.
các nguy cơ tạo bệnh cho túi mật bên trong thời kỳ mang thai
Bạn sẽ dễ bị sỏi mật, cơn đau quặn mật hay các bệnh về túi mật khác nếu:
- Tiền sử gia đình mắc các bệnh về túi mật
- Bị bệnh túi mật trước khi mang bầu
- Thừa cân
- Chế độ ăn nhiều cholesterol hay nhiều mỡ
- Đái tháo đường.
khám bệnh túi mật
Nếu bạn có các triệu chứng của những bệnh về túi mật thì hãy đến bác sỹ điều trị để được điều trị chắc chắn. Bạn hãy lưu ý các điểm sau khi đi chẩn đoán.
- Bạn có thể nhầm lẫn các triệu chứng của bệnh về túi mật với việc ốm nghén, nhưng nếu triệu chứng vẫn tiếp tục vào ba tháng cuối thời kỳ mang thai, bác sỹ sẽ kiểm tra xem bạn có vấn đề về túi mật không thông qua siêu âm bụng.
- bác sĩ có thể cho bạn làm MRI để kiểm tra đường mật của bạn, nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) và xạ hình gan mật (HIDA scan).
- Bạn cũng cần xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng viêm, nhiễm trùng đường mật, viêm tụy hay các biến chứng khác.
Lưu ý: những xét nghiệm như chụp X-quang, CT scan thường không an toàn bên trong thời kỳ mang thai.
Tùy thuộc vào triệu chứng và các yếu tố nguy cơ, bác sĩ có thể đưa ra những phương án điều trị khác nhau dành cho bạn.
điều trị bệnh túi mật trong thai kì
các bệnh về túi mật cần được điều trị ngay vì nhiều biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra với cả mẹ & con. Bạn có thể chọn chẩn đoán không phẫu thuật hay chẩn đoán bằng phẫu thuật.
một. Khám không phẫu thuật
bác sỹ sẽ hướng dẫn các bước khám cụ thể hơn, nhưng bạn cần nhớ những điểm cơ bản sau trước khi đi khám:
- Bạn chỉ cần điều chị bệnh túi mật khi bắt đầu xuất hiện triệu chứng.
- Nếu bạn có các biểu hiện nhiễm trùng như sốt nhẹ, nôn ói, nước tiểu sẫm màu… bác sĩ sẽ cho bạn uống kháng sinh.
- Nếu bạn bị ngứa vì ứ mật, bạn sẽ được uống thuốc giảm ngứa & em nhỏ sẽ được theo dõi sát cho đến khi chào đời.
- Cơn đau quặn mật cần được nhập viện ngay để dùng thuốc giảm đau và bù nước.
2. Khám chữa bằng phẫu thuật
bác sỹ sẽ cần phẫu thuật cắt bỏ túi mật trong các trường hợp viêm & đau nghiêm trọng.
Cắt túi mật qua nội soi ổ bụng
Sỏi mật sẽ làm cho túi mật không thể rỗng hoàn toàn & dễ bị nhiễm trùng nên cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên phẫu thuật cắt bỏ túi mật không được khuyến cáo trong thai kỳ nhưng vẫn có giải pháp giúp lấy túi mật mà phụ nữ có thai vẫn an toàn.
Phương pháp phẫu thuật cắt bỏ túi mật cần dụng cụ và một đường mổ nhỏ trên bụng. Phương pháp này khá an toàn và được thực hiện bất kỳ lúc nào bên trong thời kỳ mang thai.
một phương pháp khác là cắt túi mật qua mổ mở, được thực hiện bên trong ba tháng cuối thời kì mang thai. Bác sĩ sẽ phải mổ 1 đường lớn ở bụng để lấy túi mật mà không gây nên tác động tới tử cung.
Phương pháp nội soi
Sỏi mật có thể được lấy bằng phương pháp nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP). Bác sỹ sẽ sử dụng một ống mảnh & dẻo đưa vào từ miệng đến ruột non & đi vào ống mật chủ. Sỏi sẽ được lấy qua ống này. Bụng bạn sẽ được che để bào thai không bị ảnh hưởng.
những giải pháp giúp ngăn ngừa bệnh túi mật khi có bầu
Bạn có thể không thể chịu nổi cơn đau do bệnh túi mật khi có bầu. Vì thế, tốt nhất là phòng bệnh hơn chữa bệnh. Bạn có thể phòng ngừa bệnh này bằng cách:
1. Kiểm soát cân nặng
Kiểm soát cân nặng có thể ngăn ngừa nhiều biến chứng, bên trong đó có bệnh túi mật khi mang bầu. Bạn nên đảm bảo ăn uống đúng cách & không ăn quá nhiều.
2. Tập thể dục
Sinh hoạt hằng ngày đều đặn & khỏe mạnh là điều cần thiết. Bạn hãy tập thể dục hay tập yoga dành cho bà bầu để giữ cơ thể cân đối & dẻo dai.
ba. Kiểm soát đái tháo đường
Nếu bạn có đái tháo đường & lượng triglyceride máu cao, bạn sẽ có nguy cơ bị sỏi mật cao. Do đó, bạn nên kiểm tra mức đường huyết của mình thường xuyên.
Chế độ ăn tốt cho túi mật trong thời kì mang thai
Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng để giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh túi mật. Bạn hãy kiểm soát kỹ các gì mình ăn theo chế độ sau:
một. Ẳn nhiều chất xơ
Ẳn nhiều ngũ cốc, trái cây và rau củ. Các thực phẩm này giúp hỗ trợ tiến trình tiêu hóa và giảm nhiễm trùng túi mật. Bạn hãy điều chỉnh khẩu vùng ăn của mình như sau:
- Ẳn 4 – 5 phần trái cây hay rau mỗi ngày.
- Ẳn sandwich với rau quả nhiều vitamin như cà chua & rau cải bó xôi thay vì sốt mayonnaise hay phô mai.
- Thêm quả mơ khô vào ly yến mạch.
- Bạn hãy ăn thêm quả mọng, bông cải, cải xoăn và các trái cây sẫm màu hay rau.
2. Hạn chế ăn mỡ
Thức ăn nhiều mỡ sẽ làm bạn đau nhiều hơn nếu bạn đang bị sỏi mật. Bạn hãy ăn thịt nạc và gia cầm không da thay vì thịt đỏ, sữa chua ít béo thay vì dầu ăn. Các thay đổi bên trong chế độ ăn này sẽ giúp bạn giảm nguy cơ bị bệnh túi mật khi có thai và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
3. Uống đủ nước
Uống nhiều nước để giúp cơ thể đủ nước, loại bỏ các chất độc hại & sản phẩm thừa trong cơ thể, cải thiện hệ tiêu hóa. Mặc dù, tránh những loại nước ngọt và soda vì chúng chứa nhiều calorie rỗng. Bạn nên uống nước lọc hay nước chanh để đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể nhé.
4. Ẳn thực phẩm nguyên chất
Thay vì ăn những thực phẩm đã qua chế biến & xử lý, bạn nên lựa chọn thực phẩm nguyên chất và tự chế biến. Bạn hãy tự làm món ăn vặt cho mình như trái cây, rau củ sấy, sandwich và rau mầm, tránh các món đồ ăn chế biến sẵn như đồ hộp vì chúng có chứa nhiều chất béo chuyển hóa, chất bảo quản & những chất phụ gia khác.
giải pháp tự nhiên giúp giảm đau túi mật
bác sĩ có thể giúp bạn giảm đau túi mật bằng các thuốc kháng viêm, giảm đau thông thường. Tuy nhiên, thuốc có thể gây hại cho mẹ & bé. Vì vậy, bạn có thể thử các biện pháp giảm đau tự nhiên dưới đây:
- Tập thể dục có thể giúp bạn giảm nồng độ cholesterol & ngăn ngừa những sỏi mật hình thành.
- Ẳn ít chất béo và nhiều chất xơ để ngừa túi mật và cải thiện sức khỏe.
- Chườm nóng để thể làm dịu và giảm đau. Khi bị đau do túi mật, chườm nóng sẽ giảm co thắt cũng như áp lực do mật hình thành.
- Bạn có thể dùng bạc hà vì nó chứa menthol, một hợp chất giảm đau tự nhiên thường dùng cho đau dạ dày, cải thiện tiêu hóa và giảm buồn nôn.
- Giấm táo có tính kháng viêm nên bạn có thể dùng để giảm đau do viêm túi mật. Mặc dù, bạn không nên uống giấm táo trực tiếp vì có thể gây nên hại cho răng.
- Nghệ có chứa curcumin cũng là 1 chất kháng viêm & có ích cho sức khỏe. Nghệ có thể kích thích sự hình thành mật và giúp túi mật được làm rỗng. Bạn hãy kết hợp nghệ cùng với bữa ăn hàng ngày có thể giảm viêm và các cơn đau do túi mật gây nên ra.
- Magiê là 1 chất giúp làm rỗng túi mật, đồng thời giảm co thắt và giảm đau. Suy giảm magiê có thể là nguy cơ của việc hình thành sỏi mật nên bạn hãy bổ sung chất này thường xuyên nhé.
Hy vọng với những giải pháp giảm đau & cách phòng ngừa bệnh túi mật nói trên có thể giúp bạn tránh được loại bệnh gây nên nhiều không thích và đau đớn này. Hãy giữ cho mình lối sống lành mạnh và chế độ ăn hợp lý để tránh được nhiều bệnh khác nữa nhé!